VRAAG: Wat zeggen de Islamitische Schriftgeleerden over de volgende kwestie: Mag je tijdens het vasten oogpotlood gebruiken? En is er een verschil tussen gebruik van oogpotlood en surma?
ANTWOORD:
بسم الله الرحمن الرحيم
الحمد لله رب العالمين والصلاة والسلام على سيد المرسلين وعلى اله و اصحابه اجمعين
Het gebruik van oogpotlood tijdens de vasten is zonder problemen toegestaan. Zelfs al zou er iets hiervan in de ogen terechtkomen, dan nog zal dit geen invloed hebben op de geldigheid van het vasten. Reden hiervoor is dat het oog niet tot een van de geldige doorgangen behoort, waardoor de vasten zou kunnen breken. Zo staat er in al-Hidayah:
وَ لَوْ اكْتَحَلَ لَمْ يُفْطِرْ) لِأنَّهُ لَيْسَ بَيْنَ الْعَيْنِ وَالدِّمَاغِ مَنْفَذٌ )
Oftewel: “(En als er surma wordt aangebracht, dan zal dit het vasten niet verbreken), omdat er tussen de ogen en het brein geen grote doorgang is.”
[al-Hidayah, Vol.1, Kitaab al-Saum, blz. 345, Maktaba al-Bushra]
Ook staat in Radd ul Muhtaar het volgende:
وَالْمُفْطِرُ إنَّمَا هُوَ الدَّاخِلُ مِنْ الْمَنَافِذِ
Oftewel: “Slechts datgene maakt het vasten ongeldig wat (het lichaam) binnengaat vanuit een van de grote doorgangen.”
[Radd ul Muhtaar, Vol. 2, Kitaab al-Saum, blz 435, Daar ul Fikr]
Wat betreft het verschil tussen oogpotlood en surma (in het Arabisch ook wel ‘Kohl’ genoemd); dan is het wezenlijke verschil dat het gebruik van surma bewezen is uit de Soennah van de geliefde Profeet (صلى الله عليه وسلم). De geliefde Profeet (صلى الله عليه وسلم) heeft ons in het bijzonder gemotiveerd om gebruik te maken van surma van ithmid (antimoon) vanwege het positieve effect ervan op de ogen. Zo is overgeleverd van Hazrat ‘Abdullah ibn Abbaas (رضي الله عنهما) dat de geliefde Profeet (صلى الله عليه وسلم) heeft gezegd:
اكْتَحِلُوا بِالإِثْمِدِ فَإِنَّهُ يَجْلُو الْبَصَرَ وَيُنْبِتُ الشَّعْرَ
Oftewel: “Gebruik ‘Ithmid’ als Kohl (surma), want dit versterkt het zicht (van de ogen) en laat de wimpers groeien.”
[Djaami al-Tirmizi, Hadith 1757]
Daarbij is oogpotlood een moderne uitvinding en heeft het een meer fashion-gerichte functie. Tevens kunnen de ingrediënten van oogpotlood afwijken of zelfs haaks staan op wat de Qoer’aan en Soennah voorschrijven.
و الله تعالى اعلم
Beantwoord door Mufti Sheraz Saadiq Misbahi
